O-Brayn qeyd edib ki, bunun üçün Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh vacibdir. Çünki O-Braynın təsvirinə görə, potensial böyük marşrut Azərbaycan-Ermənistan-Türkiyə marşrutudur, halbuki Gürcüstan ərazisindən Qara dənizə gedən marşrut var. Bəlkə də amerikalı diplomatın dediyi odur ki, Tbilisinin indiki siyasətini nəzərə alsaq, Gürcüstan etibarlı yol kimi görünmür. Buna uyğun olaraq Azərbaycan-Ermənistan-Türkiyə variantı daha da əhəmiyyət kəsb edir.

Lakin əsl sual ondan ibarətdir ki, ABŞ bu variant üçün hansı iş rejimini nəzərdə tutur? İrəvan Bakı ilə razılaşmaların əksinə olaraq Zəngəzur dəhlizinin həyata keçirilməsinə daxili iş səviyyəsində baxır və bu ərazinin əhəmiyyətinin beynəlxaq tərəfini vurğulamaqdan çəkinir. Razılaşmalara sadiq olan Azərbaycan və Türkiyə isə bu dəhlizə qlobal “Orta Dəhliz” layihəsi çərçivəsində baxır və hər bir ölkənin qazanacağı faydalara diqqət yetirirlər.

Habelə məsələ təkcə ticarət yollarının məntiqində deyil, həm də Türk Dünyasının qurulmasının əsas rol oynadığı geosiyasi təsirlər uğrunda strateji mübarizədə nəzərdən keçirilir. Bu, bəzi ölkələr üçün bir çağırış olsa da, Türk Dünyası strategiyasının irəli aparılması baxımından qaçılmazdır və bu rolda Zəngəzur dəhlizi açar əhəmiyyətə malikdir.

Aqil Məmmədov
Ordu.az