İki əsas hissəyə bölünən “İstiqlal 14.5T” tüfənginin kütləsi, onu iki nəfər heyət tərəfindən xüsusi kürək çantalarında daşınmasını asanlaşdırır. Xüsusi dempfer mexanizmi ilə kompensasiya olunan kiçik geri təpmə ondan yüksək dəqiqlikli snayper silahı kimi atəş açmağa imkan verir. Lakin bütün bunlara baxmayaraq, o həm cəbhə xəttinin ən optimal və qorxunc silahı, həm də səngər müharibəsinin əsas elementlərindən biri olaraq qalır.
Bəyan olunan atəş məsafəsinin 2000 m olmasına baxmayaraq, Azərbaycanın işğal olunan əraziləri ilə təmas xəttində “İstiqlal 14.5T” tüfənginin köməyi ilə hədəflərin 2620 və 2800 m məsafələrdə məhv edilməsinin vizual təsdiqlənməsi mövcuddur. Lakin bu zaman hansı optik cihazdan istifadə olunduğu barədə dəqiq məlumat yoxdur.
Tam əminliklə deyə bilərik ki, 2008-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin arsenalına qəbul edildikdən sonra məhv edilən nəqliyyat vasitələrinin, dayaq məntəqələrinin, müşahidə vasitələrinin və əlbəttə ki, Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalçı kontingentinin şəxsi heyətinin üçdə biri bu qisas silahının hesabına yazılıb.
“İstiqlal 14.5T” silahının əsas üstünlüyü döyüş bölgəsindəki şərtsiz atəş hökmranlığından və universal olmasından ibarətdir ki, bu da onu analoqları siyahısında bir neçə pillə daha yüksək mövqeyə yerləşdirir. Maraqlı bir fakt, bu tüfəngin 2016-cı ilin aprel əməliyyatında müvəffəqiyyətlə istifadəsi ilə bağlıdır. Bu zaman bir neçə düşmən əks hücumu ilkin mərhələdə effektiv şəkildə dəf edildi, hətta xüsusi təyinatlı dəstənin kiçik bir qrupunun, daha əvvəl düşməndən azad edilən yüksəkliklərə çəkilməsini təmin edə bildi.
Silahlı Qüvvələrin xüsusi təyinatlı bölmələrindən birinin döyüşçülərinin bildirdiyinə görə, düşmənin başı üzərində yalnız iki ədəd “İstiqlal” tüfənginin atəş açması onlarda 60 mm-lik minaatan atəşinin effektini yaratdı, bundan sonra çaxnaşma içində olan düşmən sığınacaq axtarmaq məcburiyyətində qaldı. Yeri gəlmişkən, həmin zaman heç də hamı gizlənə bilməyib.
14.5x114 mm çaplı mərminin geniş istifadəsi “İstiqlal 14.5T” anti-material tüfəngin imkanlarını artırır. Sursatın xəzinədən təchizatı və işlənmiş qaz sisteminə əsaslanan iş prinsipi atıcının işini xeyli asanlaşdırır və hədəfi gözdən qaçırmadan qısa müddətdə ardıcıl 5 dəfə atəş açmağa imkan verir.
Yarımavtomatik “İstiqlal” tüfəngi zamanında “yaxşı o kəs gülür ki, dişləri salamat qalır” kimi sadə həqiqəti unudan Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin rəbərliyini də “əyləndirib”. Nədənsə onlara elə gəlirdi ki, iri çaplı tüfənglərin “standart” anlayışını məhv edən azərbaycanlı dizaynerlər atəş sürəti və kütlə müqabilində dəqiqliyi qurban veriblər.
Bu sahədə onların istedadsız olmasının bariz nümunəsi kimi 14 sentyabr 2017-ci ildə Azərbaycanın Goranboy rayonunun Gülüstan kəndi istiqamətində cəbhə xəttinə doğru hərəkət edən düşmən karvanının məhv edilməsini göstərmək olar. Bu qisas əməliyyatında bir ədəd yolsuzluq maşını, Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin hərbi qulluqçuları ilə köməyə gələn yük maşını və bir ədəd traktor sıradan çıxarıldı. Traktorun köməyi ilə düşmən aşağıya enən torpaq valını bərpa etməyə çalışırdı. Beləliklə, yarımavtomatik iş prinsipi anti-material tüfəng ideyasını tamamlayır.
“İstiqlal 14.5T” anti-material tüfənginin Taktiki-Texniki Xüsusiyyətləri
14.5 mm çaplı “İstiqlal 14.5T” anti-material tüfəngi düşmənin nəqliyyatını, yüngül zirehli texnikasnı, zirehli personal daşıyıcılarını, piyada döyüş maşınlarını, dayanacaqda olan təyyarə, PUA və helikopterlərini, yanacaq daşıyıcı və anbarlarını, komanda məntəqələrini, rabitə mərkəzlərini, izləmə, kəşfiyyat və kosmik rabitə modullarını, artilleriya və raket sistemlərini, tankların korpusunda yerləşən hər cür xarici avadanlıqları və təbii ki, hər cür sığınacaqlarda olan canlı qüvvəsini məhv etmək üçün nəzərdə tutulur. Təhlükəsiz bir məsafədən, mühəndis sursatlarını məhv etmək, quru və su sərhədlərini qorumaq üçün də istifadə edilə bilər. Kiçik gəmilərə qarşı da effektivdir.
Tüfəng -50° C ilə + 50° C arasındakı temperatur diapazonunda, 93-97% nisbi rütubətdə, yağış, qar, qum və güclü toz şəraitində etibarlı, təhlükəsiz və effektiv fəaliyyəti təmin edir.
• avtomatlaşdırma: barıt qazlarının çıxarılması
• lülə kanalının bağlanması: çaxmağın dönməsi ilə
• çapı: 14.5 mm
• xəzinəl: 5 mərmi
• mərmilər: 14.5x114 mm çaplı
• zirehdəlmə effektivliyi (90%): 100 m
• şaquli zirehli lövhəyə nüfuz etməsi: 20 mm (B-32)
• güllənin ilkin sürəti:
63.9 qr B-32 (API) gülləsi ilə 945-990 m/s
58.5 qr MDZ gülləsi ilə 1015 m/s
• atəş məsafəsi: 2000 m
• nişangah: standart POSP 8x42D (2000)
• tüfəngin uzunluğu: 2256 mm
• lülənin uzunluğu: 1300 mm
• dayaqlar: ayaq və tənzimlənən monopod
• kütləsi: 28 kq
* T - təkmilləşdirilən
Hans Kloss © xüsusi olaraq
Ordu.az üçün
“Polygon Azerbaijan”ın eksklüziv fotolarında: Azərbaycan SQ-nin xüsusi təyinatlı bölməsinin snayperi “İstiqlal 14.5T” antimaterial tüfəngi ilə
