Yeri gəlmişkən, qeyd edək ki, Ukraynaya qarşı müharibədən təxminən altı ay əvvəl London Kiyevlə Azov və Qara dənizlərdə Britaniyanın iki hərbi bazasını tikmək barədə müqavilə imzalamışdı. Londonun bu istiqamətdə canlılığı, şübhəsiz ki, Qafqaz istiqamətində unikal təsir bağışlamır. Üstəlik, burada söhbət təkcə Qafqazdan deyil, Şərqi Avropa zonasından Qafqaza və Yaxın Şərqə uzanan zəncirdən gedir. Bu mənada “çəkic və zindan” sıxılmağa davam edəcək ki, bu da bölgədə gərginlik riskini artıracaq. Çünki Rusiya və İran Qərbin təsir mübarizəsi təşəbbüslərinə hər cür şəkildə qarşı çıxmağa çalışacaqlar. Amma bütün məsələ ondadır ki, həmin qarşıdurma nəticəsində hərbi miqyasda kəskinləşmə regiondankənar xarakter daşıyacaq. Belə demək mümkündürsə, regional oyunçu kimi oynayanlardan fərqli olaraq, kənar oyunçuların maraqlarına uyğun olacaq. Bu, regional sabitlikdən faydalanan tərəflərin hamısı üçün əsas risk və problemdir.

Bu gün dönüş nöqtəsi Gürcüstandır ki, burada hökumətin balanslaşdırılmış siyasəti şübhəsiz olmasa da, əhəmiyyətli dərəcədə regional sabitliyi saxlayan sütunlardan birinə çevrilib. Əgər Gürcüstanın balanslaşdırılmış siyasətinin o sütunu qırılarsa və Tbilisi birbaşa Rusiyaya qarşı müharibə düşərgəsinə keçərsə, bu, domino effekti ilə regionu və digər sütunları da sarsıda bilər. Sivilizasiya seçimi, şübhəsiz ki, ən vacib şərtdir, lakin bu gün və çoxdan region ölkələri üçün bu məsələ ilk növbədə cəmiyyətdaxili, dövlətdaxili münasibətlər və idarəetmə məsələsidir.

Asif Cəfərov
Ordu.az