2022-ci il fevralın 24-də Rusiyanın Ukraynaya qarşı başlatdığı hərbi müdaxilənin birinci ilinə yaxınlaşdığı bir vaxtda müharibənin əvvəlində fəal hərəkət etməli olan bəzi Qərb dövlətlərinin Ukraynaya hərbi yardım göstərməkdən çəkindiyi görünür.
ABŞ və Fransa Almaniyanı Ukraynaya zirehli döyüş maşınları göndərməyə razı salmağa çalışsa da, Almaniyanın buna razı olmadığı üzə çıxıb. Almaniyanı həvəsləndirmək və inandırmaq üçün inventarında “Leopard-2” tankları olan ölkələrin beynəlxalq koalisiyasının yaradılması da anti-Rusiya blokunun müzakirə etdiyi məsələlər sırasındadır.
Almaniyanın müdafiə naziri 20 yanvar 2023-cü il tarixli bəyanatında deyib ki, Ukraynaya “Leopard” tanklarının göndərilməsi qərarının nə olacağını bu gün demək mümkün deyil.
Tank seçimi?
Almaniyada yerləşən “Krauss-Maffei Wegmann” tərəfindən istehsal olunan “Leopard-2” əsas döyüş tankları Qərb ölkələrində geniş istifadə olunur. Təklif olunan beynəlxalq tank koalisiyası çox güman ki, bəzi Avropa ölkələrinin inventarında “Leopard-2”lər üçün tank parkının yaradılmasını tələb edəcək. Belə getsə, Ukraynanın müharibədən köhnəlmiş tank inventarları həm canlanacaq, həm də imkanlarını artıracaq. Mütəxəssislər Ukraynaya göndəriləcək 100-ə yaxın “Leopard-2”nin mühüm amil olacağını düşünürlər.
Polşa prezidenti Anjey Duda yanvarın 11-də ölkəsinin Ukrayna ilə sərhədində yerləşən Rzeşov şəhərində deyib: “Beynəlxalq koalisiyanın bir hissəsi olaraq biz Ukraynaya “Leopard” tanklarından ibarət eskadrilya çatdırmağa hazırıq”. Bu açıqlamadan əvvəl Polşanın baş naziri Mateusz Moraviesi də “Leopard-2” tanklarının Ukraynaya təhvil verilməsi ilə bağlı oxşar açıqlamalar verib. Finlandiya da oxşar bəyanatlarla Ukraynanı dəstəkləməyə hazır olduğunu açıqlayıb.
Belə bir koalisiyanın yaranmasında Almaniya mühüm rol oynaya bilər. Çünki Almaniya “Leopard” tanklarının Ukraynaya çatdırılmasında mühüm rol oynayır, habelə Almaniyadan silah alan ölkələrin bu silahları üçüncü ölkəyə ixrac etməsi üçün Berlin hökumətinin razılığı lazımdır. Bu çərçivədə Berlin “Leopard” tanklarının təkrar ixracı üçün lazımi icazəni verə bilər. Almaniyanın xarici işlər naziri Annalena Berboka Polşanın Ukraynaya Almaniyanın icazəsi olmadan “Leopard 2” tankları versə nə baş verəcək sualı ünvanlanıb. Xanım diplomatın cavabı lakonik olub: “Hazırda bu sual verilməyib, lakin bizə verilsəydi, biz mane olmazdıq”.
Aylarla davam edən müqavimətdən sonra Berlin Ukraynaya təxminən 40 “Marder” zirehli döyüş maşını göndərməyə razılıq verib. “Marder” maşınlarında olduğu kimi, Berlinin “Leopard” əsas döyüş tanklarına yaşıl işıq yandırmağa yaxın olduğu müşahidə edilir. Ancaq belə görünür ki, Berlinin ehtiyatı birtərəfli hərəkət edərək Rusiyanın qəzəbini öz üzərinə çəkməkdən uzaq durmaqdır. Bunun öhdəsindən gəlmək üçün Almaniyanın dolayı yolla “Leopard 2”ləri göndərməsi Berlini rahatlaşdıracaq inkişaflardan biri sayıla bilər.
Almaniya kansleri Olaf Şoltsun hökumətindəki ortaq partiyalardan biri olan Yaşıllar və Azad Demokrat Partiyası “Leoprad-2”nin Ukraynaya göndərilməsinə müsbət yanaşır.
“Leopard-2” tankları ən uğurlu müasir Qərb əsas döyüş tank dizaynlarından birinə malikdir. 1979-cu ildə Qərbi Almaniyada xidmətə girən “Leopard”lar o vaxtdan bəri çoxsaylı modernləşdirmələrdən keçib və bir çox silahlı qüvvələrin inventarına daxil olublar. “Krauss-Maffei Wegmann” şirkəti bu günə qədər təxminən 3600 “Leopard-2” tankı istehsal edib. Bir çox ölkələrin, xüsusən də Almaniyanın inventarında “Leopard-2” tankı var.
Bacarıqlar və üstünlüklər
“Leopard 2A4” hələ də xidmətdə olan əsas döyüş tankının ən köhnə versiyası olsa da, o, hələ də Ukraynanın Sovet dövründən qalan tank inventarından daha müasir optika və atəşə nəzarət sistemləri kimi üstünlüklərə malikdir.
2 A4-dən 2 A7-yə qədər istehsal edilən son dörd model hələ də istifadə olunur. Saatda 70 kilometrə çata bilən tankların hərəkət məsafəsi 450 kilometrə qədər ola bilər.
“Leopard 2A5” və Polşanın “Leopard-2PL”ləri topçunun görmə qabiliyyətinə əlavə olaraq komandir üçün müstəqil termal optikaya malikdir. Bu, müasir rus zirehli texnikası istisna olmaqla, Ukrayna ekipajına digər Rusiya döyüş vasitələri ilə müqayisədə daha çox üstünlüklər verəcək. “Leopard-2”nin 120 mm-lik silahı Ukrayna ekipajlarına daha müasir NATO standartlı sursatlardan istifadə imkanı verəcək.
Almaniyanın istehsal etdiyi “Leopard” tankları Avropada Danimarka, Finlandiya, Yunanıstan, Hollandiya, Norveç, Polşa, Portuqaliya, İsveç, İspaniya, Çexiya, Türkiyə, Kanada, Yunanıstan, Portuqaliya, İspaniya və Macarıstan kimi Aİ və NATO ölkələrinin orduları tərəfindən istifadə edilir.
Firuz Bağırov
Ordu.az
