Ancaq bizdən çox uzaq görünən hadisələr əslində ilk baxışda və ya coğrafi baxımdan bizə çox yaxın görünə bilər. Hər halda, bunlar Qafqaza çox yaxın olan iki böyük oyunçu, Fransa və Rusiya arasındakı münasibətlərə aiddir.
Burkina-Fasoda baş verən silahlı çevrilişdən sonra yeni hökumətin tərəfdarları Rusiya ilə əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinin zəruriliyini bəyan edərək Fransaya qarşı çıxış edirlər. Burkina-Faso Parisin ənənəvi təsirə malik olduğu “Fransız Afrikası” adlanan ölkələrdən biridir.
Bu, Fransa əleyhinə təbliğatın yarandığı birinci region ölkəsi deyil. Fransanın hərbi varlığının olduğu Malidə də anti-fransız əhval-ruhiyyəsi mövcuddur. Fransız hərbi koloniyası bu yaxınlarda Malinin müqaviməti ilə qarşılaşdı və onlar kolonu geri döndərərək bazaya qayıtmağa məcbur oldu.
Mali ilə bağlı Fransa-Rusiya mübahisəsi aylar əvvəl yaranıb. Paris Moskvanı “Vagner” özəl hərbi kampaniyasını Maliyə göndərməkdən çəkinməyə çağırıb. Beləliklə, “Fransız Afrikası”nın ikinci ölkəsində artıq Fransa-Rusiya qarşıdurması qızışır və ya Fransa təsirinin Rusiya ilə əvəzlənməsi təhlükəsi yaranır. Bəs bu davam edəcək, ya yox?
Rusiya Fransanı sıxışdırmaqla Afrikada öz təsir dairəsini genişləndirir, yoxsa Fransa özü müəyyən siyasi razılaşma çərçivəsində qarşıdurma metodu ilə Rusiyaya müəyyən təsir dairələrini verir, bunun müqabilində digər əsas məsələlərdə Rusiyanın dəstəyini alır?
Sual həqiqətən kifayət qədər çətindir, lakin müşahidə üçün maraqlıdır, çünki Rusiya-Fransa münasibətlərinin mexanikası Qafqaz üçün fundamental məsələlərdən biridir.
Asif Cəfərov
Ordu.az